Περηφάνια και Προκατάληψη

“Είναι πανθομολογούμενη αλήθεια ότι ένας ανύμφευτος άνδρας με μεγάλη περιουσία θα χρειάζεται μία σύζυγο.” Με αυτή τη φράση, που μας εισάγει κατευθείαν στο θέμα, ξεκινάει η Τζέην Ώστεν  το πιο δημοφιλές βιβλίο της, που έχει αγαπηθεί όσο λίγα και αποτελεί σημείο αναφοράς της κλασικής λογοτεχνίας. Ένα βιβλίο που τυπώθηκε το 1813 κι από τότε συνεχίζει να γοητεύει μέχρι και σήμερα ολόκληρες γενιές αναγνωστών.

Στο μυθιστόρημα Περηφάνια και Προκατάληψη, η συγγραφέας αφηγείται την ιστορία της οικογένειας Μπέννετ, η οποία έχει  πέντε κόρες. Η μητέρα τους θέλει να τις αποκαταστήσει διακαώς με έναν καλό γαμπρό για να εξασφαλιστούν οικονομικά και να βρουν την ευτυχία. Όταν στην πόλη τους καταφτάνει ο κύριος Μπίνγκλεϋ, ένας όμορφος και πλούσιος νέος άνδρας, γνωρίζει τους Μπέννετ κι ερωτεύεται την μεγαλύτερη κόρη τους, Τζέην. Μαζί του έρχεται κι ο καλύτερος φίλος του, ο κύριος Ντάρσυ, που είναι ακόμα πιο πλούσιος από τον Μπίνγκλεϋ. Η Ελίζαμπεθ, η δεύτερη κόρη της οικογένειας τον αντιπαθεί αμέσως για το περήφανο και ψυχρό του χαρακτήρα. Ανάμεσα τους δημιουργείται μία σχέση με πολλά σκαμπανεβάσματα. Όταν ο Ντάρσυ αρχίζει κι ερωτεύεται την Ελίζαμπεθ, εκείνη δέσμια των προκαταλήψεων της, αδυνατεί να δει το πραγματικό του πρόσωπο και τον απομακρύνει. Ο δρόμος για την ευτυχία του Ντάρσυ και της Ελίζαμπεθ είναι γεμάτος παρεξηγήσεις κι εμπόδια, που δεν οφείλονται μόνο στους άλλους αλλά κυρίως στους εαυτούς τους.

Η οικογένεια Μπέννετ

Η Τζέην Ώστεν έγραψε το βιβλίο το 1797 δίνοντας του τον τίτλο Πρώτες εντυπώσεις, που κατά την γνώμη μου είναι πολύ ταιριαστός μιας και οι δύο βασικοί χαρακτήρες, η Ελίζαμπεθ κι ο κύριος Ντάρσυ, γίνονται θύματα της πρώτης εντύπωσης που σχημάτισαν ο ένας για τον άλλον, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν πολλές παρεξηγήσεις ανάμεσα τους. Η συγγραφέας όμως έκανε αρκετές αλλαγές στο έργο της, το οποίο δημοσιεύτηκε τελικά το 1813 με τον ακόμη πιο εύστοχο τίτλο, Περηφάνια και Προκατάληψη, τα χαρακτηριστικά εκείνα των δύο πρωταγωνιστών που τους οδήγησαν σε λάθος συμπεράσματα και καθόρισαν σε μεγάλο βαθμό την σχέση τους.

Ο πρώτος χορός Ελίζαμπεθ και Ντάρσυ. Θανατηφόρο το βλέμμα της Ελίζαμπεθ!

Οι χαρακτήρες της Ώστεν είναι θαυμάσιοι και μοιάζουν τόσο αληθινοί που είναι αδύνατο να τους ξεχάσεις. Μου άρεσε πολύ ο πνευματώδης κύριος Μπέννετ με το κυνικό χιούμορ, την καυστικότητα και την ειρωνεία του. Αξιομνημόνευτος χαρακτήρας που σίγουρα ξεφεύγει από το πρότυπο του πατέρα που έχουμε κατά νου, πολλές φορές αδιάφορος απέναντι στα παιδιά του, χωρίς αυτό να σημαίνει βέβαια πως δεν τα αγαπάει. Από την άλλη η σύζυγος του, η κυρία Μπέννετ, είναι αρκετά εκνευριστική γιατί αν και θέλει το καλύτερο για τις κόρες της, που κατά τη γνώμη της είναι ένας καλός γάμος, καταφεύγει σε δόλια μέσα για να το πετύχει και κουτσομπολεύει διαρκώς.

Κυρία και Κύριος Μπέννετ

Η Τζέην, η μεγαλύτερη κόρη, αποδεικνύει πως η ομορφιά της πάει πακέτο με την γλύκα και την καλοσύνη. Είναι η πιο όμορφη από όλες και τόσο καλή και αθώα, που μερικές φορές γίνεται αφελής καθώς πάντα βλέπει το καλό στους άλλους και δικαιολογεί ακόμα και τις πιο άσχημες πράξεις τους. Από την άλλη, η Ελίζαμπεθ κερδίζει πόντους με την ζωντάνια και την ευστροφία της. Είναι ετοιμόλογη, δυναμική και δεν χαρίζεται σε κανέναν. Οι σκέψεις της είναι πολύπλοκες και δεν την ενδιαφέρει να παντρευτεί αν δεν ερωτευτεί. Όσο για τις υπόλοιπες, η Μαίρη είναι χαμένη στα βιβλία και δεν ενδιαφέρεται για τίποτα άλλο, ενώ οι μικρότερες, η Λύντια και η Κίτυ είναι εντελώς ανώριμες, φασαριόζες και φλερτάρουν συνεχώς, κάτι που οφείλεται στην επιείκεια που δείχνουν απέναντι τους όλα τα μέλη της οικογένειας.

Οι αδερφές Μπέννετ: Λύντια, Κίτυ, Ελίζαμπεθ, Τζέην, Μαίρη

Ο κύριος Μπίνγκλεϋ είναι ένας πολύ ήρεμος και γλυκός νεαρός άντρας που τα πλούτη δεν του έχουν πάρει τα μυαλά. Είναι τόσο σεμνός που δεν έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό του και βασίζεται απόλυτα στην γνώμη του κολλητού του, κύριου Ντάρσυ. Ο έρωτας που αναπτύσσεται ανάμεσα σε αυτόν και την Τζέην, είναι αμοιβαίος  και πολύ ειλικρινής. 

Τετ α τετ Μπίνγκλεϋ και Τζέην. Ντροπαλά τα παιδιά!

Ο κύριος Ντάρσυ, με πολύ μεγαλύτερη περιουσία από εκείνη του φίλου του, καταφέρνει και γίνεται αντιπαθής στα πρώτα κεφάλαια. Κλειστός και μυστηριώδης χαρακτήρας, που τα λόγια του είναι λίγα και τσεκουράτα. Στην αρχή σνομπάρει και προσβάλει την Ελίζαμπεθ αλλά τα συναισθήματα του για εκείνη αλλάζουν όσο την γνωρίζει καλύτερα. Κι αυτό γιατί η Ελίζαμπεθ, είναι μια γυναίκα διαφορετική, μια γυναίκα με προσωπικότητα κι ετοιμόλογη, που τον βάζει στη θέση του και του φέρεται ως ισότιμη. Όσο προχωράει η ιστορία οι άμυνες του Ντάρσυ και το σοβαρό-ψυχρό του προσωπείο πέφτουν, αποκαλύπτοντας μάς έναν άντρα με αρχές, ευγενικό, έξυπνο, προστατευτικό και πολύ αξιοπρεπή. Ένας σωστός τζέντλεμαν και άκρως ερωτεύσιμος! Η απελπισία που νιώθει απέναντι στον έρωτα του για την Ελίζαμπεθ, η αμηχανία και το βάρος των συναισθημάτων του, τον κάνουν ακόμα πιο αξιαγάπητο χαρακτήρα.

Ο κύριος Ντάρσυ με ψαρωτικό βλέμμα!

Βρήκε τον μάστορα του όμως. Ολόκληρο γράμμα επεξήγησης κάθισε και της έγραψε!

Φυσικά οι χαρακτήρες είναι κι άλλοι και βάζουν το δικό τους λιθαράκι στην εξέλιξη της ιστορίας. Οι πιο σημαντικοί από αυτούς είναι ο αξιωματικός Ουίκαμ που φέρνει τα πάνω κάτω στη ζωή της οικογένειας Μπέννετ, η Λαίδη Κάθρην Ντε Μπεργκ, η  ανακατώστρα θεία του Ντάρσυ, η Κάρολαιν, η επίσης αντιπαθέστατη κι ανακατώστρα αδερφή του Μπίνγκλεϋ που γλυκοκοιτάζει τον Ντάρσυ, η Σάρλοτ, η καλύτερη φίλη της Ελίζαμπεθ, ο χαζούλης κύριος Κόλλινς, η Τζωρτζιάνα, η μικρή, συνεσταλμένη αδερφή του Ντάρσυ και οι Γκάρντινερ, οι υπέροχοι θείοι της Ελίζαμπεθ.

Ο Γουίκαμ (από την ταινία Lost in Austen)

Πέρα από τους χαρακτήρες της Ώστεν όμως, πολλά ακόμη είναι τα προτερήματα του βιβλίου της. Η πένα της δημιούργησε μια υπέροχη ιστορία που σε προκαλεί να μην την αφήσεις από τα χέρια σου μέχρι να την τελειώσεις. Απορροφήθηκα τόσο πολύ από την πλοκή που απλά δυσκολευόμουν να κλείσω το βιβλίο. Η γραφή της είναι στρωτή και όχι  μόνο δεν κουράζει αλλά μας παρασύρει να γυρίσουμε τη μία σελίδα μετά την άλλη. Δεν υπάρχουν πολλές περιγραφές ενώ αντίθετα οι διάλογοι είναι πολλοί κι άκρως ρεαλιστικοί. Η συγγραφέας μπαίνει στα άδυτα των ανθρώπινων σχέσεων με λεπτή αλλά και καυστική ειρωνεία σκιαγραφώντας με ζωντάνια τον τρόπο ζωής και τις κοινωνικές συμβάσεις της εποχής. Είναι μαγικό το πώς καταφέρνει να μεταφέρει τους αναγνώστες στην αγγλική ύπαιθρο των αρχών του 19^ου αιώνα και να ζωντανέψει τόσο έντονα τους χαρακτήρες και τις καταστάσεις που βιώνουν. Ακόμη, μέσα στο έργο της διακρίνουμε ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τις κοινωνικές τάξεις της εποχής (κυρίως της τάξης των μεσαίων γαιοκτημόνων), τη σημασία ενός καλού γάμου που επέφερε οικονομική ασφάλεια και κοινωνικό κύρος, την θέση των γυναικών μέσα στην κοινωνία, την εκπαίδευση τους και το ρόλο τους μέσα στο σπίτι.

Ελίζαμπεθ και κύριος Ντάρσυ

Τέλος, στα έργα της Ώστεν υπάρχουν αυτοβιογραφικά στοιχεία. Η Ώστεν απέρριψε στα 27 της την πρόταση ενός πλούσιου κληρονόμου γιατί δεν τον αγαπούσε. Επιπλέον, είχε συμβουλέψει μια ανιψιά της να κάνει το ίδιο σε μια πρόταση γάμου αν  δεν υπήρχε αγάπη από τη μεριά της. Έτσι και η Ελίζαμπεθ, αρνείται να παντρευτεί αν δεν είναι ερωτευμένη. Απορρίπτει προτάσεις γάμου που θα της εξασφάλιζαν μια καλή ζωή, αντιστεκόμενη στην επιθυμία της μητέρας της αλλά και στο κατεστημένο. Επιπλέον, η Ελίζαμπεθ είναι ένας πολύ δυναμικός χαρακτήρας. Δεν διστάζει να πάει κόντρα στον Ντάρσυ όταν νιώθει πως την προσβάλει καθώς επίσης και στη Λαίδη Κάθρην Ντε Μπεργκ ή στον κύριο Κόλλινς. Δεν υποτάσσεται στη μοίρα της, ξέρει τί θέλει και το υπερασπίζεται,  παλεύει γι αυτό, παρόλο που ζει σε μια ανδροκρατούμενη κοινωνία.

Η χειρότερη πρόταση γάμου ever. Μην ξεγελιέστε. Πού να δείτε τί της έλεγε προηγουμένως :P

Η Περηφάνια και Προκατάληψη είναι ένα βιβλίο που αξίζει να διαβαστεί από γυναίκες και άντρες. Δεν είναι τυχαίο πως είναι ένα βιβλίο διαχρονικό, που εξακολουθεί να συγκινεί τους αναγνώστες μέχρι και σήμερα. Μια ιστορία ενδιαφέρουσα, αισιόδοξη  κι ευχάριστη, με happy end κι έξοχους χαρακτήρες, που θα σας διασκεδάσει και θα σας ταξιδέψει σε άλλες εποχές. Εμένα πάντως μου άρεσε πάρα πολύ. Και όσες γυναίκες το διαβάσετε αποκλείεται να μην ερωτευτείτε τον κύριο Ντάρσυ :P Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Σμιλή.

Το μήνυμα του blog :P

Το βιβλίο έγινε ταινία το 2005 με την Κίρα Νάιτλι και τον Μάθιου Μακφάντιεν στους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Η ταινία ήταν καλή αλλά αυτή που πραγματικά αξίζει να δείτε είναι η τηλεοπτική μεταφορά του βιβλίου από το BBC, το 1995 με την Τζένιφερ Ελ ως Ελίζαμπεθ και τον Κόλιν Φερθ ως κύριο Ντάρσυ. Καταπληκτική ταινία με υπέροχες ερμηνείες και πολύ πιο κοντά στο πνεύμα του βιβλίου σε σχέση με τη μεταγενέστερη ταινία.

                                          Το trailer της ταινίας του 2005

                                           To trailer της ταινίας του 1995

      H περιβόητη σκηνή στη λίμνη από την ταινία του 1995. Έκαψε πολλές καρδιές ο Κόλιν Φερθ!


P.S. Καλό καλοκαίρι! Η επόμενη ανάρτηση θα γίνει τον Σεπτέμβρη!